Olijfboom

"OLEA PRIMA OMNIUM ARBORUM EST."             De olijfboom is de eerste van alle bomen

De olijfboom (Olea europaea L.) is een bekende, altijd groene boom, afkomstig uit de Middellandse Zee, waarvan de vrucht en olie worden gebruikt voor voedsel en koken.

De olijfboom groeit langzaam, maar heeft een zeer lange levensduur. De gemiddelde levensduur van een olijfboom is 300-400 jaar, maar er zijn ook olijfbomen te vinden die 3000 jaar oud zijn. Om deze reden is de naam van de olijfboom in de mythologie en botanie de "onsterfelijke boom".

Olijf, die in zijn historische ontwikkeling een bron van veel legendes is geweest, heeft zijn plaats ingenomen in de inscripties en heilige boeken van oude beschavingen. Olijftak wordt al eeuwenlang geaccepteerd als symbool van vrede sinds een witte duif terugkeerde naar de ark van Noach met een olijftak als teken van vitaliteit na de zondvloed. De bekende geschiedenis van olijven, 's werelds gezondste en natuurlijke bron van plantaardige olie, gaat terug tot de periode van ongeveer zesduizend jaar geleden. Een recent wetenschappelijk onderzoek naar het DNA van gekweekte en wilde olijfsoorten uit het Middellandse Zeegebied getuigt dat de teelt van wilde olijfbomen voor het eerst plaatsvond ongeveer 6000-8000 jaar geleden aan de grenzen van Syrië en Turkije.

Later verspreidde de olijfboom zich over het hele Middellandse Zeegebied via handelsroutes van mediterrane economieën. Hoewel de olijfboom rond 4000 v.Chr. werd gekweekt, gaat de productie van eetbare olijfolie terug tot de vroege bronstijd, 3150 tot 1200 v.Chr. In verschillende mediterrane beschavingen nam de olijfboom een ​​belangrijke positie in in de landbouweconomie en handel. Tabletten die zijn gevonden in Noord-Syrië dateren van midden 3000 v.Chr. en vermelden grootschalige productie van olijfolie, terwijl Hettitische teksten en Egyptische verslagen getuigen van olijfteelt in Anatolië, rond de regio Cilicië.

De Griekse mythologie vertelt ons bijvoorbeeld hoe de eerste boom werd geboren. In een strijd om de overwinning op de regio Attica moesten Athena en Poseidon de mensheid het meest nuttige geschenk geven. Poseidon bood het machtigste paard aan, symbool van oorlog en kracht. Athena gaf in plaats daarvan een olijfboom waarvan de vruchten gebruikt moesten worden als voedsel, zalf en brandstof, en een symbool waren van welvaart, een lang leven en het einde van een nomadenleven. De mensheid koos de olijfboom, en Athena was aangenaam verrast door hun keuze en beloonde hen door nog meer eigenschappen aan de olijven toe te voegen, waardoor het een medicinale plant werd.

Hippocrates, de vader van de moderne geneeskunde, raadde olijfolie aan om wonden, brandwonden, als huidtoner en om het spijsverteringsstelsel te beschermen en te ondersteunen.

Aristoteles schreef in de Constituties van Athene dat "iedereen die een olijfboom heeft ontworteld of geveld, hetzij eigendom van de staat of van burgers, door de rechtbank zal worden berecht en, indien schuldig bevonden, ter dood zal worden veroordeeld." Het leven van een man had dezelfde waarde als dat van een olijfboom.

De olijfboom is de enige heilige plant die voorkomt in alle monotheïstische religies. Profeet Mohammed beschouwde de olijfboom als een heilige plant en instrueerde zijn volgelingen om "zichzelf te zalven met olijfolie omdat het afkomstig is van een gezegende boom." De duif die terugkwam naar Noach na de zondvloed is een van de populairste passages in de Bijbel, maar in het boek Genesis instrueerde God Adam en Eva om voor de boom te zorgen die "olie produceerde die de wonden van de mens zou helen en alle kwalen zou genezen".

Door de eeuwen heen gebruikt als smaakmaker, zalf, medicijn, werd het in de middeleeuwen beschouwd als een luxe. In hun laatste testament lieten rijke mensen olijfbomen na aan kerken en kloosters, met de belofte dat de olijfolie een licht zou aanwakkeren om de overledene te herdenken. Deze praktijk wordt Pro Luminaria genoemd, letterlijk "ten gunste van het licht".

Hippocrates, de vader van de geneeskunde, prees olijfolie om zijn therapeutische voordelen. Het werd gebruikt om verschillende kwalen te behandelen, de spijsvertering te bevorderen en zelfs als basis voor kruidenremedies. De Grieken herkenden de holistische aard van olijfolie bij het behouden van zowel fysiek als mentaal welzijn. In de Codex Hippocrates zijn meer dan zestig medicinale toepassingen voor olijfolie gevonden,

De diverse toepassingen van olijfolie in het oude Griekenland

Naast de medicinale gebruiken van olijfolie werd olijfolie voor vele andere toepassing gebruikt :

Culinaire wonderen: de basis van de Griekse keuken

Olijfolie was de hoeksteen van de Griekse keuken en versterkte de smaken van verschillende gerechten. Van het opmaken van levendige salades tot het sauteren van verse groenten, de Grieken beheersten de kunst van het verwerken van olijfolie in hun dagelijkse maaltijden. Het voegde niet alleen een rijke smaak toe aan hun eten, maar diende ook als een symbool van welvaart en welzijn.

Atletische excellentie: het geheime wapen van de Griekse atleet

Atleten in het oude Griekenland herkenden de nutritionele voordelen van olijfolie. Voordat ze deelnamen aan de zware fysieke wedstrijden van de Olympische Spelen, masseerden atleten hun lichaam met olijfolie. Deze praktijk, bekend als "aleiptes", was bedoeld om hun prestaties te verbeteren en hun huid te beschermen tegen de zon en stof. Olijfolie werd synoniem voor kracht, behendigheid en overwinning.

Cosmetische elegantie: verzorgende schoonheid met olijfolie

Griekse vrouwen, bekend om hun tijdloze schoonheid, omarmden olijfolie als een huidverzorgingselixer. Olijfolie is rijk aan antioxidanten en vitamine E en werd gebruikt om de huid te hydrateren en te beschermen. De Grieken geloofden in de kracht van olijfolie om een ​​jeugdige teint te bevorderen en het was een belangrijk ingrediënt in verschillende schoonheidsbehandelingen en rituelen.

Heilige rituelen: olijfolie in religieuze praktijken

Olijfolie speelde een heilige rol in religieuze ceremonies en rituelen. De Grieken associeerden olijfbomen met de godin Athena en olijfolie werd gebruikt bij offers aan de goden. De symbolische betekenis van olijfolie strekte zich uit tot zalvingsceremonies, waarbij personen werden gezalfd met olijfolie om zuivering, bescherming en goddelijke gunst te symboliseren.